Kinderen krijgen in een wereld in crisis – dapper of dom?

Schaamte omdat je vlees eet, naar Bali vliegt of altijd net iets te lang onder de douche staat? Grote kans dat je dat herkent. Maar ken je ook de schaamte als het gaat om het krijgen van kinderen anno 2025, in een wereld waarin het klimaat er niet bepaald beter op wordt, alles duurder lijkt te worden en de toekomst best onzeker voelt. Waar je je soms afvraagt: is dit wel het moment om een kind op de wereld te zetten?

Kinderen als klimaatvervuilers?

Steeds vaker worden kinderen in het klimaatvraagstuk gezien als een extra last voor de planeet. In 2017 berekenden wetenschappers van de Zweedse universiteit van Lund dat in het Westen een kind minder krijgen, gemiddeld 50 ton CO₂-uitstoot per jaar bespaart. Dat is nogal wat. Mocht dit je niet zo veel zeggen, is dat best begrijpelijk. Laten we een voorbeeld geven: een kind op de wereld zetten is hetzelfde als 250.000 kilometer autorijden met een gemiddelde benzineauto. Dat is maar liefst zes keer de wereld rond! Het is dan ook niet zo verrassend dat uit onderzoek van de universiteit van Bath blijkt dat maar liefst 39 procent van de jongeren geen kinderen wil vanwege de klimaatcrisis.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

Maar de vraag is: is het wel zo zwart-wit?

Is geen kinderen willen ook een vorm van schaamte?

Begin dit jaar is de documentaire van Liesbeth Rasker, een vrouw van 36 zonder kinderwens, online gekomen. Liesbeth voelt vooral frustratie over de constante bemoeienis van de mensen om haar heen. "Wacht maar," kreeg ze jarenlang te horen. "Wacht maar tot je dertig bent", "wacht maar tot je een man hebt gevonden". Maar nu ze bijna veertig is, zegt ze: "Ik voel het gewoon niet. En ik ben daar oké mee. Nu mijn omgeving nog."

De volgende generatie

Zelf horen we in onze omgeving de twijfel of de volgende generatie het niet moeilijker gaat krijgen dan wij. De huidige staat van de wereld is een reden om te twijfelen over het willen van kinderen. Economische en politieke onzekerheid, natuurrampen, voedseltekorten, vluchtelingen, misschien zelfs oorlog: dat is hoe zij de toekomst van de volgende generatie voor zich ziet. Zit een zorgeloos leven voor hen er nog wel in?

Bekijk ook

Carolien Spoor heeft haar draai als single mom gevonden: 'Maakt me heel trots' | Happy in Shape

Carolien Spoor (37) en de vader van haar kinderen gingen uit elkaar, maar vonden de perfecte balans om vriendschappelijk en in het belang van hun kinderen met elkaar om te gaan. 'Ik voel heel sterk dat wij allebei altijd het belang van onze kinderen en het gezin boven onze eigen dingen zullen zetten.'

Het verlangen dat dieper ligt

Tegelijkertijd ligt de kinderwens in de natuur van de mens. Misschien zit dat zelfs dieper dan ons besef van de planeet. De behoefte om door te geven, te zorgen, iets achter te laten. Kun je mensen kwalijk nemen dat ze ondanks alles kinderen willen? Of is het krijgen van kinderen juist niet ook een daad van hoop?

En misschien zelfs een vorm van verantwoordelijkheid: het goede voorbeeld geven, kinderen opvoeden om minder luxe te leven en niet alles gloednieuw te willen kopen zijn dingen die je je kind eenvoudig kunt meegeven. Ze leren zelfvoorzienend en bewust te leven. Kinderen kunnen, met de juiste opvoeding, juist onderdeel worden van de oplossing, misschien?

De economische realiteit: wie zorgt er straks?

Daar komt bij dat we ook zitten met een ander probleem: die van vergrijzing en arbeidstekorten, weet je nog? Volgens sommige economen hebben we juist meer baby’s nodig om de boel een beetje draaiende te houden. Minder kinderen betekent namelijk op termijn minder werkenden en meer druk op zorg, onderwijs en infrastructuur. Moeten we als samenleving niet juist investeren in nieuw leven, als we willen blijven functioneren?

Egoïsme of verantwoordelijkheid?

Dus, is het krijgen van kinderen egoïstisch? Misschien. Is het geen kinderen willen ook egoïstisch? Misschien ook. Of misschien zijn we gewoon allemaal zoekende in een wereld die sneller verandert dan wij zelf kunnen bijbenen.

Misschien is het beter om de term 'egoïsme' los te laten, en te kijken naar de intentie. Krijg je kinderen omdat je liefde wilt geven en ontvangen, omdat je iets moois wilt nalaten? Of juist niet, omdat je ruimte wilt laten voor de aarde, of omdat het gevoel van ouderschap simpelweg ontbreekt?

Wat de keuze ook is, een kind krijgen of juist niet: het is tijd dat we daar eerlijk over mogen zijn. Zonder oordeel. Want verantwoordelijkheid nemen kan op veel manieren.