Zo voorkom je eindelijk dat je weer in tranen uitbarst boven de snijplank

Uien snijden zonder tranen? De wetenschap heeft eindelijk het antwoord: zo voorkom je dat je ogen gaan prikken bij het koken.

Zo voorkom je eindelijk dat je weer in tranen uitbarst boven de snijplank

Iedereen die ooit een ui heeft gesneden weet: er komt een moment dat je mes neerlegt, je ogen branden en de tranen over je wangen stromen. En toch hoort het er bijna bij – alsof koken pas echt telt als je een beetje hebt gehuild. Maar goed nieuws: wetenschappers hebben nu onderzocht waarom we huilen van uien én wat echt helpt om uien te snijden zonder huilen.

Wat gebeurt er eigenlijk als je een ui snijdt?

Bij elke snede komt een gas vrij: syn-propaanthial S-oxide – een stofje dat in contact met het vocht in je ogen verandert in een milde zwavelzuurverbinding. Klinkt heftig (en dat is het ook een beetje), want het prikkelt je ogen direct. Je lichaam reageert door extra traanvocht aan te maken om die prikkel eruit te spoelen. Voilà: tranende ogen boven de snijplank.

De ontdekking: het ligt aan je mes

Een team natuurkundigen onderzocht waarom de ene ui je harder laat huilen dan de andere. Wat bleek? Het ligt niet aan de ui – maar aan jouw snijtechniek.
Ze ontdekten dat scherpe messen en rustige snijbewegingen veel minder van dat prikkelende gas vrijmaken. Botte messen daarentegen drukken de ui plat, waardoor het sap letterlijk de lucht in spuit – inclusief het gas dat je ogen laat tranen.

Kort gezegd: het is niet de ui die jou laat huilen, maar jouw ongeduld.

Helpt het om uien te koelen?

Je hebt het vast gehoord: leg je uien in de koelkast, dan huil je minder. Klinkt logisch – kou vertraagt immers chemische reacties – maar volgens de onderzoekers is dat effect minimaal. Na twaalf uur in de koelkast scheelde het nauwelijks. Je krijgt misschien nét iets minder gas, maar nog steeds genoeg om een traantje te laten.

Zo snijd je uien zonder huilen

Met deze drie tips sta je straks tranenvrij te koken:

  1. Gebruik een vlijmscherp mes. Hoe gladder je snijdt, hoe minder sap (en gas) vrijkomt.
  2. Snijd rustig. Hoe sneller en harder je snijdt, hoe meer de ui ‘mist’ afgeeft.
  3. Snijd bij een open raam. Of zet de afzuigkap aan – luchtstroming helpt het gas sneller verspreiden.

De conclusie is....

Er is dus geen magisch trucje, geen bril of koelkast die je volledig redt. De sleutel zit in een scherp mes en een beetje zen aan het aanrecht. Want wie rustig snijdt, houdt het droog – letterlijk.

Food
  • American Chemical Society, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Wageningen University & Research
  • Canva