We doen het allemaal: onderweg een podcast, tijdens het koken een nieuwsupdate, en tussendoor nog even de inbox bijwerken. Want multitasken voelt productief, je benut je tijd optimaal. Alleen… je hersenen zien dat anders. Nieuw onderzoek laat zien dat juist al die prikkels je brein trager maken, vermoeider en minder scherp.
Waarom je brein dol is op stilte (ook al denk je van niet)
Je hersenen zijn net als spieren: ze groeien niet tijdens de training, maar tijdens het herstel. Toch gunnen we ons brein nauwelijks rust. We vullen elk stil moment, van tandenpoetsen tot de bus, met informatie.
Onderzoekers van de University of California ontdekten dat het brein informatie efficiënter opslaat na periodes van mentale stilte. Mensen die na een taak vijf minuten rust namen, presteerden tot 20 procent beter op geheugentests dan degenen die meteen iets nieuws deden.
Dus niet méér prikkels, maar momenten zonder input maken je slimmer.
Multitasken is geen superkracht, maar een energielek
Je denkt misschien dat multitasken handig is, zoals even je mail bijwerken tijdens dat overleg, maar je hersenen kunnen eigenlijk maar één ding tegelijk écht goed.
Elke keer dat je schakelt, kost dat je brein tijd en energie, microseconden, maar samen goed voor tientallen verloren minuten per dag.
Volgens onderzoekers van de Stanford University hebben chronische multitaskers een lager concentratievermogen én een slechter geheugen. Hun brein blijft voortdurend in een ‘aan’-stand, waardoor ze minder goed filteren wat belangrijk is.
Waarom stilte voelt als ongemak
Dat onrustige gevoel als je even niets hoort of doet? Dat is je brein in ontwenningsfase. We zijn zó gewend aan constante prikkels, dat stilte bijna oncomfortabel voelt. Toch is juist die verveling essentieel: dan begint je brein spontaan verbanden te leggen, creatief te denken en herinneringen te verwerken.
Neuropsycholoog Sanne Kuipers van de Rijksuniversiteit Groningen legt uit: “Stilte is geen nietsdoen voor je hersenen, het is onderhoudstijd. Je hersenen ruimen letterlijk ruis op.”
Zo geef je je hersenen rust zonder op een berg te gaan wonen
Maak je niet druk, een stilteretraite is echt niet nodig, een paar mini-pauzes per dag doen al wonderen:
- Zet je telefoon op vliegtuigstand tijdens het wandelen of koken.
- Wacht 10 minuten met een nieuwe taak. Laat je brein even leeglopen.
- Luister af en toe níet naar iets. Geen podcast, geen playlist. Gewoon niets.
En: slaap. Tijdens diepe slaap worden schadelijke stoffen in de hersenen afgevoerd, alsof je je brein onder de douche zet.
Je hoeft niet te stoppen met podcasts of nieuws. Maar geef je hersenen rust tussen de prikkels door. Want juist die ‘lege’ momenten zorgen voor focus, creativiteit en helderheid.
- Stanford University, University of California, Irvine, University of Pavia, Radboudumc, Rijksuniversiteit Groningen
- Canva