Onderzoek waarschuwt: ‘Een smartwatch maakt ons niet altijd gezonder’

De keerzijde van die gezonde cijfers

Smartwatches en gezondheidsapps zijn niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Ze tellen je stappen, analyseren je slaap en herinneren je eraan om te bewegen. Maar nieuw onderzoek van University College London en Loughborough University laat zien dat deze digitale hulpjes ook een schaduwzijde hebben: ze kunnen gevoelens van schaamte, irritatie en teleurstelling oproepen als je niet aan je doelen voldoet.

Voor het onderzoek verzamelden de wetenschappers bijna 60.000 berichten op X (voorheen Twitter) over de vijf populairste fitnessapps. Met behulp van kunstmatige intelligentie analyseerden ze die posts op toon en emotie. Van de ruim 13.000 berichten met een negatieve lading bleek dat veel gebruikers zich schuldig voelden wanneer ze iets ongezonds aten of gefrustreerd raakten door opdringerige meldingen.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

En ja, ook dat bekende stappen-doel kwam voorbij. Veel mensen voelen druk om dagelijks de magische 10.000 stappen te halen, zelfs als ze al moe zijn of eigenlijk rust nodig hebben. Dat doel kan motiverend werken, maar ook omslaan in stress: het gevoel dat je ‘faalt’ als je niet beweegt.

Niet elk algoritme begrijpt de mens

Het onderzoek richtte zich vooral op de apps achter de smartwatch – denk aan MyFitnessPal of Samsung Health – die berekeningen maken op basis van je gewicht, lengte en calorieverbruik. Volgens de wetenschappers zijn die algoritmes vaak té rigide en missen ze de nuance van het echte leven.

Een gebruiker schreef bijvoorbeeld dat ze elke dag “min 700 calorieën” moest eten om haar doel te halen. “Deze apps steunen op algoritmes die geen rekening houden met de rommeligheid van het echte leven,” zegt hoofdauteur dr. Paulina Bondaronek van University College London, over het onderzoek dat verscheen in de British Journal of Health Psychology.

Bekijk ook

Deze ‘gezonde’ gewoonte maakt je hersenen juist trager, volgens onderzoekers | Happy in Shape

Podcasts, nieuws en prikkels houden je scherp, toch? Niet dus. Je brein wordt er juist trager en vermoeider van, blijkt uit nieuw onderzoek.

Van motivatie naar obsessie

Wat begon als een manier om gezonder te leven, kan bij sommige gebruikers omslaan in een obsessie. Als elk koekje voelt als ‘falen’, is de lol er snel af. “In plaats van smalle succescriteria zoals gewichtsverlies zouden apps zich moeten richten op algemeen welzijn en intrinsieke motivatie,” zegt Bondaronek.

Gezondheid gaat niet alleen over cijfers, maar over hoe je je voelt. Beweging hoort plezierig te zijn, niet een bron van stress.

Leer liever mild te zijn voor jezelf

Bondaronek benadrukt dat we leren milder te zijn voor onszelf. “We zijn goed in schuld en schaamte, omdat we denken dat het helpt om beter te presteren, maar in werkelijkheid heeft het het tegenovergestelde effect.”

Ook collega-onderzoeker dr. Lucy Porter waarschuwt: “Smartwatches en apps kunnen soms juist het tegenovergestelde doen van wat ze beloven — mensen raken ontmoedigd en geven op.”

Of je nu een smartwatch draagt of een app gebruikt om je stappen te tellen: gezond leven draait om balans. Eten met aandacht, bewegen met plezier en op tijd rust nemen zijn óók vormen van zelfzorg. En soms is dat stapje minder precies wat je nodig hebt om vooruit te komen.