De klok is weer een uurtje teruggedraaid – hallo wintertijd! Voor sommigen voelt dat als pure winst (één uur langer slapen) voor anderen als het officiële begin van korte, donkere avonden. Maar wist je dat die wintertijd eigenlijk precies is wat je lichaam nodig heeft?
Volgens slaapexperts is het namelijk dé tijd die past bij je natuurlijke ritme.
Je biologische klok houdt niet van zomertijd
Ons lichaam heeft een ingebouwde klok die alles aanstuurt: wanneer je wakker wordt, honger krijgt of juist wil slapen. Die klok stemt zich af op het licht van de zon. En dat is precies waarom de zomertijd zo verwarrend is: je leeft dan eigenlijk een uur vóór op je natuurlijke tijd.
Dat betekent dat je wekker ’s ochtends afgaat terwijl je lijf nog diep in de nachtmodus zit. Geen wonder dat je dan chagrijnig bent, snoozt als een pro en ’s avonds nog lang ligt te staren naar het plafond.
Met de wintertijd komt je ritme juist weer in sync met de zon. Eerder licht in de ochtend, eerder melatonine ’s avonds – en dat voel je meteen aan je energie, slaap en concentratie.
Je lichaam functioneert beter op wintertijd
Onderzoekers van het RIVM en de Nederlandse Vereniging voor Slaap-Waak Onderzoek zijn het opvallend eens: wintertijd is gezonder.
Mensen die structureel te vroeg opstaan (zoals in de zomertijd) lopen meer risico op slaaptekort, stress en vermoeidheid. Je lichaam maakt simpelweg te laat melatonine aan, waardoor je biologische klok steeds een beetje ontregeld raakt.
Wintertijd daarentegen geeft je lijf de kans om in z’n natuurlijke flow te komen. Je valt makkelijker in slaap, wordt uitgeruster wakker en hebt minder last van die middagdip.
Waarom we eigenlijk op ‘Berlijnse tijd’ leven
Leuk weetje: in Nederland lopen we sowieso al een beetje voor op onze natuurlijke zonnetijd. Oorspronkelijk hoorden we bij de West-Europese tijdzone (de tijd van Londen), maar sinds de Tweede Wereldoorlog gebruiken we de Midden-Europese tijd van Berlijn.
Daardoor staan we het hele jaar door eigenlijk zo’n 40 minuten te vroeg op. Voeg daar de zomertijd bij – nóg een uur vooruit – en je snapt waarom we soms permanente jetlag lijken te hebben.
Meer rust, reinheid en regelmaat
De wintertijd voelt voor veel mensen intuïtief rustiger – en dat klopt. Je biologische klok krijgt eindelijk wat speling. Door meer te slapen, vaste eetmomenten aan te houden en ’s ochtends meteen wat daglicht mee te pakken, ondersteun je dat natuurlijke ritme nog meer.
En wie weet… misschien draaien we die klok straks nooit meer vooruit. Het Europees Parlement stemde al vóór het afschaffen van de halfjaarlijkse wissel. Dus geniet er maar vast van: deze tijd is waarschijnlijk de tijd die blijft.
- NRC, Volkskrant, Nederlandse Vereniging voor Slaap-Waak Onderzoek
- Canva