Altijd moe? Misschien heb je geen rust nodig, maar juist nieuwe prikkels

Iedereen kent het: dat uitgeputte gevoel dat maar niet verdwijnt. Je slaapt bij, skipte een paar afspraken, ging zelfs vroeg naar bed – en tóch voel je je alsof je door stroop loopt.
Misschien komt het dan niet door overbelasting, maar juist door het tegenovergestelde: onderprikkeling.
Volgens psychologen kan te weinig uitdaging je net zo moe maken als te veel. En dát verklaart waarom rust soms helemaal niet helpt.

Waarom rust niet altijd oplost wat leeg voelt

We leven in een tijd waarin 'meer rust nemen' het standaardantwoord lijkt op alles. Moe? Neem een selfcare-dag. Gestrest? Plan een weekend zonder plannen. En ja, soms is dat precies wat je nodig hebt.
Maar als je merkt dat rust niks oplost – dat je nog steeds moe, futloos of ongeïnspireerd bent – dan kan het zomaar zijn dat je niet te veel, maar juist te weinig prikkels krijgt.

{{ trans('customs.newsletter_signup.responsemsg') }}

{{ trans('customs.buttons.signup') }}

Vul een geldig emailadres in. {{ errors . email[0] }}

“Ons brein houdt van beweging, van leren en van nieuwe ervaringen,” zegt psycholoog Tamar van der Neut van de Universiteit Utrecht. “Als we te lang hetzelfde doen, raken we mentaal ondergestimuleerd. Je motivatie zakt, je concentratie verslapt en je voelt je leeg – niet omdat je te hard hebt gewerkt, maar omdat er te weinig gebeurt.”

Wat er in je brein gebeurt bij onderprikkeling

Bij onderprikkeling krijgt je brein te weinig stimulatie om alert te blijven. Het gevolg: je lichaam maakt minder dopamine aan – de neurotransmitter die zorgt voor focus, plezier en motivatie.
Zonder die boost voel je je sloom en snel afgeleid. Je hoofd is niet vol, maar juist leeg. En dát kan verrassend vermoeiend zijn.

Volgens het Trimbos-instituut is langdurige onderprikkeling een belangrijke oorzaak van de zogeheten bore-out: een toestand waarin je je zó verveelt en zó weinig uitgedaagd voelt, dat je letterlijk uitgeput raakt. Vaak sluipt dat erin bij mensen met weinig afwisseling op werk of thuis, of bij wie te weinig vrijheid ervaart om zelf keuzes te maken.

Herken de signalen van onderprikkeling

Je bent de hele dag moe, zelfs als je goed hebt geslapen. Je voelt je vlak, hebt weinig zin in dingen en zelfs leuke plannen geven geen energie meer. Misschien merk je dat je eindeloos door je telefoon scrolt zonder iets echt te willen. Of dat je hoofd wel 'aan' staat, maar je lijf nergens zin in heeft.

Het gekke is: dat futloze gevoel lijkt op oververmoeidheid, maar vraagt precies het tegenovergestelde. Niet nóg meer rust, maar juist nieuwe energie.

Bekijk ook

Deze ‘gezonde’ gewoonte maakt je hersenen juist trager, volgens onderzoekers | Happy in Shape

Podcasts, nieuws en prikkels houden je scherp, toch? Niet dus. Je brein wordt er juist trager en vermoeider van, blijkt uit nieuw onderzoek.

Zo geef je je brein weer een boost

De remedie tegen onderprikkeling zit niet in 'meer doen' maar in anders doen. Kleine veranderingen kunnen al genoeg zijn om je brein wakker te schudden.
Ga eens werken op een andere plek, volg een miniworkshop of kook iets wat je nog nooit eerder maakte. Bel een oude vriend(in), zet andere muziek op of maak een wandeling op een plek waar je nooit komt.

Ook betekenis speelt een grote rol. Doe vaker iets waar je blij van wordt of wat nuttig voelt. Dat kan groot zijn (een opleiding volgen, vrijwilligerswerk), maar ook klein: planten verzorgen, iets nieuws bakken, een hobby weer oppakken. Zelfs mini-prikkels – een spontaan gesprek, een nieuw boek, een frisse wandeling – geven je brein een stootje dopamine.

En belangrijk: bouw rustig op. Als je lang futloos bent geweest, heb je minder energie om meteen grote stappen te zetten. Begin met één nieuwe prikkel per dag en laat je lijf langzaam meebewegen.

Rust of actie – wat heb jij nodig?

Niet elke vermoeidheid vraagt om hetzelfde. Als je lichaam gespannen is, je hoofd vol en je hartslag hoog, dan is rust het juiste medicijn.
Maar als je vooral leeg, ongeïnspireerd of vlak bent, dan is het tijd om te bewegen – niet per se fysiek, maar mentaal. Iets nieuws, iets onverwachts, iets kleins dat vonkjes geeft.

Zoals Van der Neut zegt: “Energie komt vaak niet van nietsdoen, maar van iets doen dat je raakt.”

Dus als je moe bent, vraag jezelf dan af: heb ik rust nodig, of juist wat reuring?