Wat grote datasets echt laten zien
Twee onderzoeksteams van de University of Oxford en Aalto University analyseerden geanonimiseerde belgegevens van rond de drie miljoen mobiele bellers uit een Europees land. Ze keken naar het aantal unieke contacten per persoon, belfrequentie en -duur om te schatten hoe mensen hun sociale energie verdelen. De publicatie verscheen in 2016 in Royal Society Open Science. De kern: jongeren hebben de meeste contacten, daarna krimpt het netwerk geleidelijk. Rond de dertig wordt het merkbaar en het afnemen gaat verder met de leeftijd. Mannen starten gemiddeld met meer contacten, maar vrouwen investeren relatief meer in hechte relaties, met een kruispunt later in de dertig.
Waarom netwerken slinken als we ouder worden
De bevindingen sluiten aan bij de zogeheten socio-emotional selectivity theory: naarmate je ouder wordt, verschuiven doelen richting kwaliteit in plaats van kwantiteit. Mensen selecteren relaties die emotioneel waardevol zijn en laten losse, oppervlakkige banden los. Dat is geen isolement, maar een bewuste herverdeling van schaarse tijd en aandacht naar wie ertoe doet. Recente reviews bevestigen dat oudere volwassenen selectiever worden en kleinere, hechtere netwerken rapporteren.
Hoe de onderzoekers dat precies maten
In de Oxford–Aalto studies is geen vragenlijst gebruikt over vriendschap, maar objectieve interactiedata. De criteria waren onder meer het aantal verschillende personen dat je belt, hoe vaak en hoe lang. Daarmee ontstaat een sociaal profiel per leeftijd en geslacht. In die profielen piekt het aantal contacten in de jonge volwassenheid en neemt daarna af. De data zijn afkomstig uit 2007 en omvatten een volledig jaar aan oproepdetails, groot genoeg om generieke patronen met leeftijd te tonen.
Wat dit voor jou betekent
Een slinkende vriendenkring is doorgaans een teken van prioriteiten die scherper worden. Veel mensen ruilen breedte in voor diepte: familie, partner, een paar dierbare vrienden. Dat heeft praktische voordelen, zoals minder sociale stress en relaties die beter passen bij je waarden. Studies laten bovendien zien dat juist de kwaliteit van je kernkring belangrijk is voor welzijn en cognitieve gezondheid, niet het absolute aantal kennissen.
Slim omgaan met een kleiner netwerk
Ervaring uit de literatuur leert dat onderhoud telt. Plan vaste contactmomenten met je inner circle, investeer in activiteiten die je samen doet en benut technologie gericht, bijvoorbeeld voor regelmatige check-ins. Selectief zijn mag, maar bewaak variatie: naast je naasten is een handvol zwakkere banden vaak genoeg voor frisse input, kansen en veerkracht.
- Adobe Stock