De waarheid over parabenen

Parabenen

Google op ‘parabenen’ en de meningen vliegen je om de oren. Zo zegt de gemiddelde producent van natuurlijke cosmetica dat parabenen via je bloedbaan in je lichaam worden opgenomen, met allerlei kwalijke zaken tot gevolg. Veel consumentenorganisaties beweren dat ze het hormoonsysteem in je lijf verstoren, ook niet iets waar je vrolijk van wordt. En dan zijn er nog talloze media die zich vooral focussen op het verband dat zou bestaan tussen parabenen en kanker.

Het zijn berichten die ervoor zorgen dat veel mensen het liefst met een grote boog om alle producten met parabenen heen lopen. Maar hoe terecht is die angst?

Expert aan het woord

‘Er wordt vaak aan mij gevraagd hoe ik over parabenen denk’, zegt Jetske Ultee, onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie. ‘Het simpele antwoord is: ik ben niet tegen parabenen. Je vindt ze niet terug in mijn eigen producten, maar ze staan ook niet op mijn lijst van ingrediënten die je moet mijden, behalve dan propyl en butyl parabenen als je een erg gevoelige huid hebt.’ Toch hebben parabenen een slecht imago, en niet helemaal zonder reden. Om uit te leggen hoe dat zit, moeten we eerst terug naar de basis. Want wat zijn parabenen eigenlijk? ‘Het zijn bewaarstoffen’, legt Ultee uit. Ofwel: conserveermiddelen die ervoor zorgen dat een product niet bederft.

Stel dat een potje gezichtscrème op waterbasis geen parabenen – of een alternatief van parabenen – zou bevatten, dan zou de inhoud ervan in no time bederven. Dat heeft alles te maken met de bacteriën en schimmels die door het contact met onze huid in producten belanden en zich in diverse soorten cosmetica in een razend tempo vermenigvuldigen. ‘Parabenen zijn een verzamelnaam voor verschillende chemische verbindingen die als conserveermiddel werken’, aldus Ultee. ‘De meest voorkomende zijn methylparabeen, ethylparabeen, propylparabeen, butylparabeen en benzylparabeen. Meestal zitten er meerdere in één product.’

Natuurlijk stofje

Elk van deze verbindingen heeft unieke eigenschappen, maar hun belangrijkste functie blijft dezelfde: het verlengen van de houdbaarheid van producten door de groei van micro-organismen te remmen. ‘Parabenen zorgen ervoor dat de groei van bacteriën en schimmels wordt tegengegaan, waarmee wordt voorkomen dat een product snel bederft’, vertelt Ultee. Daarbij kunnen de meeste mensen ze heel goed verdragen en zijn ze al effectief in kleine hoeveelheden. Ultee: ‘Er is maar een lage concentratie nodig om een product goed te beschermen. Daardoor loop je weinig risico op het krijgen van huidirritatie of een allergische reactie.’

Parabenen worden daarom niet alleen in cosmetica gebruikt, maar ook in voedsel, huishoudelijke producten en medicijnen. Sterker nog: de meeste huis-, tuin- en keukenboodschappen bevatten ze.

Bekijk ook

Budget-beautytips van de sterren: deze verrassende middeltjes doen volgens hen wonderen | Happy in Shape

Van kokoswater tot appelazijn: het zal je verrassen wat de gemiddelde Hollywood-ster uit de kast trekt om er op hun glamourbest uit te zien. Zeg maar dag tegen onbetaalbare verzorgingsproducten! We vertellen je enkele verrassende tips en tricks die beroemdheden over de jaren hebben gedeeld. 

Toen ze in 1920 voor het eerst op de markt kwamen, werden ze alleen gebruikt in medicatie en levensmiddelen als sauzen, visproducten en afwasmiddel. Pas sinds de jaren 50 van de vorige eeuw worden parabenen ook gebruikt in cosmetica en verzorgende producten, zoals tandpasta, bodylotion en deodorant. Vanaf dat moment werden ze steeds populairder in gebruik.

Voor wie nu denkt: dit geldt niet voor mij, want ik eet alleen maar verse onbewerkte producten, dat ligt iets genuanceerder. Parabenen zijn namelijk afgeleid van para hydroxybenzoëzuur, een natuurlijk conserveermiddel dat voorkomt in veel groentes en fruit, zoals komkommer, kersen, wortelen, champignons en blauwe bessen. Parabenen zitten dus van nature in je eten, net zoals bepaalde E-nummers worden gewonnen uit planten, struiken en dieren. Omdat ze worden gebruikt in onder meer levensmiddelen hebben ze zelf ook een E-nummer. De nummers van de toegelaten stoffen uit de groep van parabenen zijn E214 tot en met E219.

Kortom: parabenen zijn multi-inzetbaar en alom aanwezig. Handig voor zowel fabrikanten als consumenten: ze zijn ook nog eens hartstikke goedkoop. Hoe komen ze dan toch aan dat slechte imago? Je leest het in de nieuwste editie van Happy in Shape, waar het hele artikel over parabenen te vinden is!