Wat doet doomscrolling met je mentale gesteldheid?

Is er een 'juiste' manier om met negatieve berichtgeving om te gaan?

Girl in bed using phone

In tijden van oorlog en elkaar opvolgende #metoo-schandalen zit journalist Mariska Vermeulen 24/7 vastgeplakt aan haar tv en mobiel. Na een weekje in haar vakantiebubbel vraagt ze zich af: hoe kun je op een gezonde manier met het nieuws omgaan?

Negatief nieuws

Lil’ Kleine trekt vrouw aan haar haren de auto uit’: WTF!? ‘Ook Haagse politicus drong zich op aan collega’s’: WAT VRESELIJK! ‘Miljoenen mensen op de vlucht voor de oorlog in Oekraïne’: DIE ARME MENSEN... Soms zou ik bij dit soort nieuws het liefst als een klein kind lalalalala roepend mijn vingers in mijn oren steken, en mijn ogen gesloten houden voor al dit leed. Want dit soort berichten kunnen me intens raken. Zo schoten de tranen me in de ogen toen de bombardementen in Oekraïne begonnen. En vond ik het even mooi als pijnlijk dat deze vluchtelingen wél op een hartelijk welkom konden rekenen. Ook weet ik nog dat ik ten tijde van de Amerikaanse verkiezingen tot diep in de nacht actualiteitenprogramma’s keek. Razend was ik dat zoveel mensen stemden op iemand die openlijk racistisch en seksistisch is. Maar ik heb mezelf er altijd van overtuigd dat dit gevoelens zijn waarmee ik moet leren leven. Want je bent nou eenmaal deel van een groter geheel, dus dat je er somber van wordt als je je in de pijn van anderen verdiept: so be it. Een kleine prijs vergeleken met het leed waar anderen echt doorheen gaan.

Fastforward naar een heerlijk ontspannen vakantie in Turkije. Even maak ik me niet druk over wat er in de wereld speelt, maar over op welk strandbedje ik het langst in de zon zal liggen. Ik voel me zen en denk: wat doe ik mezelf eigenlijk aan door me zo op te winden over het nieuws? Daar in Turkije begreep ik hoe verleidelijk het is om de waan van de dag links te laten liggen. Maar tegelijkertijd voelde ik óók heel sterk: als ik me nergens meer over opwind en in mijn eigen blije bubbel blijf, dan is dat toch gewoon een grote fuck you naar de rest? We zijn nou eenmaal niet alleen op de wereld. En doen alsof dat wel zo is, vind ik simpelweg oppervlakkig. Of houd ik mezelf voor de gek en geeft het mij gewoon een goed gevoel over mezelf om niet weg te kijken? Zélfs als ik weet dat anderen daar helemaal niks aan hebben. Zou ik als nieuwsjunkie dan eigenlijk niet net zo goed een nieuwsmijder kunnen worden?

Jezelf beschermen

Als ik alle reacties mag geloven die in mijn inbox belanden na mijn oproepje hierover, is het antwoord: ehh... ja! Ik word nog net niet voor gek verklaard dat ik het nieuws wél volg. Merin de Does (34) is iemand die vol overtuiging het nieuws links laat liggen: "Al ver voor de coronacrisis heb ik alle nieuwsapps van mijn telefoon verwijderd. Kranten lees ik niet. Nieuws kijk ik niet, of nauwelijks. Een leven zonder continue nieuwsupdates geeft me meer rust en helderheid in mijn hoofd. Als ik meer over een onderwerp wil weten, zoek ik het zelf wel op. Meestal bekijk ik dan meerdere bronnen en maak ik een afweging wat ik er zélf van vind. Want wat is tegenwoordig nog waarheid? Daarbij denk ik ook: moét ik alles weten? In mijn optiek niet.

Vaak liggen nieuwsberichten buiten mijn eigen cirkel van invloed, maar beïnvloeden ze mij wél. Als je het toelaat word je elke dag door kranten, televisie, radio en social media beïnvloed. Soms bewust, maar vaker onbewust. Je ervaart daardoor ook allerlei emoties die niet gebaseerd zijn op jouw eigen ervaringen in dit leven. En je lichaam en geest reageren daar bijvoorbeeld op met stress of angst. Uiteindelijk gaat het voor mij om een stukje zelf- bescherming. Wil ik meer dan nodig verdrinken in allerlei emoties door het nieuws en zaken die buiten mijn invloed liggen? Of kies ik voor een leven vanuit liefde en vertrouwen? Van één van mijn favoriete motivational speakers, Jim Rohn, leerde ik: ‘Stand guard at the door of your mind’. Zonder nieuws ben ik een leuker mens en houd ik meer tijd over voor belangrijkere dingen. Naïef ben ik overigens niet, want ik lees wél zo’n vijftig boeken per jaar. En als ik zelf onderzoek doe, lees ik alsnog wetenschappelijke- en nieuwsartikelen".

Mindful minderen

Ik begrijp Merin volledig en ben zelfs een tikje jaloers op haar. Ik geloof zonder meer dat ook ik me een stuk fijner zal voelen zonder continu meegezogen te worden door allerlei nieuwsberichten. Maar ik ben daar te leergierig voor en daarnaast ehhh... ben ik dus journalist. Ik móet dus wel op de hoogte zijn. Sterker nog: de opwinding die ik soms voel over bepaald nieuws zorgt er juíst voor dat er een vurig stuk uit mijn vingers rolt. Er zit niks anders op: ik moet minderen met mijn nieuwsconsumptie óf zorgen dat het mij minder raakt. Maar hoe?

Ik bel met psycholoog Hanan Haddouch (bekend van haar insta @psycholooghanan). "Nieuws kan inderdaad zorgen voor psychological discomfort," zegt ze, "zeker als je ongecontroleerd te veel informatie binnenkrijgt. Voor de mentale gezondheid van sommige mensen is het echt beter als ze geen of minder nieuws volgen. Maar dat zorgt weer voor een andere discussie: als je nergens van op de hoogte bent, hoe kun je dan je plek innemen in de maatschappij? Ik denk dat dat de sleutel is: kies bewust voor momenten dat je mindful het nieuws tot je neemt. Net als vroeger toen op een vast tijdstip de krant in de brievenbus viel en je alleen het achtuurjournaal had. Nu is het vaak too much en te versnipperd; je pakt je telefoon voor ontspanning en BOEM word je weer geconfronteerd met een supertreurig bericht op Instagram."

Verder lezen? Het gehele artikel over het effect van doomscrolling lees je nu in de nieuwste Marie Claire. Hierin vind je ook interviews met zangeres Aurora en actrice Hadewych Minis en lees je waarom deze tijd snakt naar vrouwelijke leiders. 

Tekst: Marie Claire - Mariska Vermeulen | Beeld: iStock