Ooit van karmijnzuur gehoord? Dit goedje wordt gebruikt om verschillende soorten eten en drinken van een mooi roze kleurtje te voorzien. En het zijn… dode luizen! Ja, echt.
Cochenilleluis
Mocht je denken dat we hier over een fabeltje spreken, dan heb je het goed mis. Zo deed de Keuringsdienst van Waarde al eens onderzoek naar dit fenomeen én bevestigde ook het Europees Parlement dat het extract uit het lichaam van de cochenilleluis wordt gebruikt als kleurstof in verschillende voedingsmiddelen. Deze luis leeft op schijfcactussen in Zuid-Amerika en kan niet vliegen. In plaats daarvan schrikken ze vijanden af door rode kleurstof te produceren.
Karmijnzuur winnen
Voor de extractie van karmijnzuur verzamelt men grote hoeveelheden cochenilleluizen van de schijfcactussen. De luizen worden vervolgens blootgesteld aan intense hitte, hetzij door kokend water of door de brandende zon. Na dit proces is het tijd om de luizen te vermalen. Daarbij komt een kleurstof vrij die we verwerken in voedselproducten, vaak aangeduid met het E-nummer E120.
Fun fact: dit zijn de meest ongezonde smaken chips ter wereld
Erg geconcentreerd
Omdat karmijnzuur zo geconcentreerd is, heb je slechts een kleine hoeveelheid ervan nodig om een product kleur te geven. Dit verklaart waarom we het vaak toevoegen aan producten zoals aardbeien- en frambozensap. Natuurlijke rode ingrediënten leveren namelijk vaak niet voldoende kleur op. Karmijn wordt niet alleen gebruikt in voedsel, maar ook in andere producten zoals verf en cosmetica. In deze producten – zoals in lippenstift – staat het bekend onder de naam CI 75470.
Gevaarlijk?
Er is tot op heden weinig onderzoek gedaan naar de schadelijke effecten van karmijn. Sommige bronnen suggereren dat de kleurstof met name voor kinderen risico’s met zich mee kan brengen. Zo zou het voedingsmiddel hyperactiviteit, astma, eczeem en slapeloosheid veroorzaken. Ook meldt het Voedingscentrum dat er een ‘overgevoeligheidsreactie’ kan optreden na consumptie van de stof.
Producten
Mocht je karmijnzuur willen vermijden – om bovenstaande redenen of omdat je bijvoorbeeld veganist bent –, let dan op met deze producten:
- Frisdrank en limonade
- IJs
- Kauwgom
- Koek en gebak (denk aan roze koeken en M&M’s)
- Ontbijtgranen met vruchtensmaak
- Rode vruchtensap
- Zuiveldranken (bijvoorbeeld Fristi)
- Kant-en-klare tomatensoep
- Sauzen
- Pudding
- Worst
Bron: Kookfans | Beeld: Adobe Stock
