Herken je patronen
Als eerste is het belangrijk om in kaart te brengen wanneer je geneigd bent anderen op de eerste plaats te zetten en je eigen behoeften te vergeten. In welke omgevingen of situaties gebeurt dit? Zijn er specifieke omstandigheden die het triggeren, of gebeurt het vooral bij bepaalde mensen?
People-pleasing kan voortkomen uit het zoeken naar goedkeuring van anderen. Maar ook het willen vermijden van conflicten en het ontbreken van grenzen kunnen een rol spelen. Als je erin slaagt om people-pleasing in het moment te herkennen, krijg je meer inzicht in hoe je dit in de toekomst kunt voorkomen.
Vind de herkomst van people-pleasing
Vervolgens kun je proberen te achterhalen waar dit gedrag vandaan komt. Vaak begint people-pleasing al in je kindertijd. Misschien probeerde je je ouders tevreden te houden of ontstond het in een belangrijke, vroege relatie. Wees nieuwsgierig naar de oorsprong.
Ook wat je van je ouders hebt gezien, speelt mee. Als jouw ouders bijvoorbeeld ook een sterke neiging hadden om anderen te pleasen, heb je dat gedrag misschien normaal gevonden. Het kan zijn dat je het nu herhaalt, zonder dat je het doorhebt.
Daarnaast kan een angstige hechtingsstijl een rol spelen. Als je moeite hebt om te geloven dat mensen echt om je geven, zoek je misschien constant bevestiging zonder daarbij je eigen grenzen te respecteren. Die angst om verlaten te worden, kan ervoor zorgen dat je anderen probeert tevreden te houden.
Soms heeft people-pleasing ook te maken met traumatische ervaringen. Bijvoorbeeld als je in een relatie misbruik hebt meegemaakt. Dan kan pleasen een manier zijn om conflicten te vermijden of de situatie veiliger te maken.
Maar het ligt niet altijd aan je jeugd of verleden. Ook maatschappelijke verwachtingen spelen een rol. Vrouwen worden bijvoorbeeld vaker geconditioneerd om te letten op de gevoelens van anderen, en dat maakt hen gevoeliger voor dit gedrag.
Oefen met zelfcompassie
Als je hebt besloten om people-pleasing af te leren, is het belangrijk om lief voor jezelf te zijn tijdens dat proces. People-pleasers hebben vaak weinig zelfvertrouwen of geen sterk gevoel van identiteit. Jezelf de schuld geven van je eerdere gedrag maakt de situatie alleen maar moeilijker. Negatief denken over jezelf kan op de lange termijn schadelijk zijn. Het vergroot de kans dat je deze negatieve gedachten uiteindelijk gaat geloven en ze als onderdeel van je identiteit ziet.
Probeer negatieve gedachten opnieuw te kaderen wanneer ze opkomen. Gedachten zoals 'Ik ben niet goed genoeg' kun je bijvoorbeeld omvormen naar: 'Ik ben nog steeds aan het leren, en het is oké om niet perfect te zijn.'
Ontdek je behoeften
People-pleasing betekent dat je de behoeften van anderen boven die van jezelf stelt, zelfs als dit ten koste gaat van jezelf. Daarom is het belangrijk om te ontdekken wat je nodig hebt. Dit kan in het begin tegenstrijdig aanvoelen, omdat je als people-pleaser gewend bent om anders te handelen. Maar af en toe 'nee' zeggen vanuit eigenbelang beschermt je integriteit en voorkomt dat anderen je (onbewust) uitbuiten. Een studie heeft zelfs aangetoond dat bepaalde niveaus van egoïsme samengaan met gezondere relaties en een gezonder zelfbeeld.
De meeste people-pleasers weten niet goed wat hun eigen behoeften zijn. Dit kan komen doordat ze nooit hebben geleerd dat ze behoeften mogen hebben of deze mogen uitspreken, of doordat hen is aangeleerd dat hun behoeften niet belangrijk zijn of niet vervuld zullen worden.
Stel jezelf vragen zoals: 'Wat heb ik nu nodig?' en 'Hoe voelt mijn lichaam zich op dit moment?' Dit soort vragen kan je helpen te reflecteren op wat voor jou het belangrijkst is in je dagelijks leven.
Investeer tijd in zelfzorg
Vergeet niet goed voor jezelf te zorgen. Het is belangrijk om dingen te ondernemen die je helpen als je een grens hebt gesteld, omdat dit ongemak kan veroorzaken en je zo kunt leren van dat gevoel. Dit kan bijvoorbeeld schrijven in een dagboek zijn en jezelf herinneren aan waarom die grens belangrijk was. Je kunt ook een wandeling maken om je hoofd te legen.
Neem je dagelijkse routines eens onder de loep en bedenk waar je kleine veranderingen kunt doorvoeren die je energie geven. Dit geldt voor zowel mentaal, emotioneel als fysiek. Eet je voldoende, gezond en op regelmatige tijdstippen? Krijg je genoeg beweging, en ervaar je genoeg steun op sociaal gebied? Neem je pauzes op je werk en rust je voldoende in het weekend? Door eerlijk te antwoorden, kun je zien waar je mogelijk niet genoeg voor jezelf zorgt en je eerste focus ligt om meer naar je eigen behoeften te gaan luisteren. Al deze stappen helpen om jezelf op de eerste plek te zetten.
Leren grenzen stellen
Vaak is alleen 'nee' zeggen niet genoeg als je people-pleasing gedrag aan het afleren bent. Het stellen van grenzen die bij jou passen, helpt ook je omgeving te begrijpen wat ze van jou kunnen verwachten. Voor hen is het fijner om te weten waar ze aan toe zijn, zodat ze je niet onbedoeld ongemakkelijk maken of je overweldigen. Of dit nu een feestje overslaan is of een nieuwe taak op je werk afslaan, het stellen van grenzen is een van de belangrijkste en gezondste dingen die we voor onszelf kunnen doen.
Het kan best moeilijk zijn om levenslange gewoontes los te laten, vooral als die gewoontes zijn ontstaan vanuit de wens om jezelf emotioneel te beschermen. Maar geef jezelf de tijd en bedenk waar je het voor doet: zodat jij je gelukkig en gezond voelt!
- Well+Good
- Adobe Stock