Angstige of depressieve gevoelens na een avondje drinken? Misschien heb je last van hangxiety

Alsof de lichamelijke klachten van een kater nog niet vervelend genoeg zijn, ervaren sommige mensen ook mentale problemen door alcohol. De angstige en depressieve gevoelens die de volgende dag ontstaan, vallen onder de term hangxiety.

Hangxiety

Hangxiety

Word jij ook weleens wakker na een avondje drinken met een angstig gevoel en maak je je druk over alles wat je die avond hebt gedaan? Ben je bang dat je teveel hebt gepraat of dingen hebt verteld die je eigenlijk niet wilde delen? Dan heb je misschien last van 'hangxiety'. Deze term komt van de woorden anxiety – wat angst betekent – en hangover – wat kater betekent. Het verwijst naar de angst die ontstaat wanneer je een kater hebt.

Kater

Een kater na een avondje drinken is geen pretje. Hoofdpijn, misselijkheid, maagzuur en zelfs overgeven komen veel voor. Maar sommige mensen ervaren naar deze lichamelijke klachten ook een mentale kater. Ze kunnen zich angstig, gestrest of depressief voelen, wat de kater nog erger maakt. Vooral mensen die al gevoelig zijn voor angst- en paniekaanvallen kunnen hier last van hebben. Het ontspannende effect dat alcohol de eerste paar uur heeft, maakt de volgende ochtend plaats voor tegenovergestelde angstgevoelens. Deze gevoelens van angst en stress maken je plotseling alert. Hoe heb ik mij gedragen? Wat heb ik allemaal gezegd, gedaan en gedeeld met de mensen om me heen de vorige avond? Ben ik irritant of vervelend geweest, en heb ik stomme dingen uitgehaald?

Naast de stroom van gespannen en overweldigende gedachten kun je last hebben van zweten, rusteloosheid, een hoge hartslag en bloeddruk, of beven. Ook de neiging om mensen en verantwoordelijkheden te ontlopen horen allemaal bij hangxiety. Je kunt je prikkelbaar voelen en je zorgen maken over dingen zonder dat dat nodig is, en zelfs een paniekaanval krijgen.

Alcohol

Hangxiety ontstaat doordat alcohol direct de neurotransmitters in je hersenen beïnvloedt. Wanneer je alcohol drinkt, zorgt dit in eerste instantie voor een kalm en soms zelfs euforisch gevoel, maar dit maakt later plaats voor het tegenovergestelde effect; je voelt je angstig, moe en depressief. Een van de redenen voor deze angst is ontwenning. Alcohol onderdrukt bijvoorbeeld glutamaat, een stimulerende neurotransmitter in de hersenen. Tegen de tijd dat de alcohol is uitgewerkt, heeft het lichaam zich vaak aangepast door meer glutamaat aan te maken om de onderdrukking te compenseren. Dit extra glutamaat in je systeem maakt je angstiger.

Maar helaas blijft het daar niet bij. Er is ook een chemische stof in je hersenen, Corticotropin-Releasing Factor (CRF), die werkt als een stressneurotransmitter. Wanneer je alcohol drinkt, onderdrukt je lichaam CRF, maar tijdens de ontwenningsfase neemt de hoeveelheid CRF toe, wat vaak leidt tot een verhoogde stress- en angstreactie.

Gevoeligheid voor hangxiety

Niet iedereen heeft last van hangxiety na een paar glazen alcohol. Het hangt onder andere af van hoeveel je hebt gedronken en gegeten, of je die dag water hebt gehad, én of je gevoelig bent voor angststoornissen. Hoe hoger het alcoholgehalte in je bloed, hoe groter de kans dat je ontwenningsverschijnselen zult ervaren, en je dus angstig zult voelen.

Voor sommige mensen is het daarom beter om alcohol in grote hoeveelheden – of zelfs helemaal – te vermijden. Hoewel alcohol op het moment zelf stress en angst kan verminderen, is het maar een tijdelijke oplossing die je problemen op de lange termijn erger kan maken. Bovendien pakt het niet de onderliggende oorzaak van je angsten aan.

Alcoholconsumptie

Gelukkig betekent het niet dat je volledig moet stoppen met drinken als je af en toe last hebt van hangxiety. Probeer langzamer te drinken, wissel alcohol af met water, en zorg ervoor dat je niet op een lege maag drinkt. Door rustig aan te doen, houd je je bloedalcoholniveau onder controle. Hoge bloedalcoholpieken zorgen ervoor dat je lichaam harder moet werken om de giftige stoffen van de alcohol uit je systeem te verwijderen. Hoe harder je lichaam moet werken, hoe groter de kans dat je angst ervaart nadat de eerste effecten van de alcohol zijn uitgewerkt.

Maar wanneer het kwaad al geschied is en je met een flinke mentale kater in bed ligt, is het vooral belangrijk om jezelf te kalmeren. Wees niet te streng voor jezelf en neem de gedachten die je over jezelf hebt niet te serieus: hangxiety is tijdelijk en de negatieve gedachten zijn vaak niet rationeel. Creëer een veilige omgeving voor jezelf, maak een wandeling of probeer te mediteren. Op deze manier kun je een veilige 'headspace' voor jezelf creëren, zodat je gedachten tot rust kunnen komen. Drink voldoende water om je lichaam te hydrateren en praat eventueel met mensen die je gerust kunnen stellen over de vorige avond.

Hulp

Daarnaast is het belangrijk om de onderliggende oorzaken van je angstgevoelens te leren kennen. Hoewel slechts 20 procent van de mensen hangxiety ervaart, kan het ook enorm verschillen in welke mate je je slecht voelt. Als je denkt dat je angst of stress probeert te verdoven met alcohol, afhankelijk wordt van het middel of je angsten je dagelijks bezighouden, is het verstandig om met een professional in gesprek te gaan.

Health
  • Byrdie, NPO
  • Adobe Stock